Մոլորակների ուղեծրերը
Մոլորակներն Արեգակի շուրջը պտտվում են որոշակի ուղեծրերով: Դրանք շրջանագծեր չեն, այլ ունեն ձգված, ձվաձև տեսք, որը կոչվում է էլիպս: Երբ մոլորակը շարժվում է էլիպսաձև ուղեծրով, նրանից մինչև Արեգակը եղած հեռավորությունն անընդհատ փոխվում է: Մոլորակների մեծ մասի համար այդ փոփոխություններն աննշան են, միայն Պլուտոնից մինչև Արեգակ եղած հեռավորությունն է փոփոխվում էականորեն՝ 30–50 աստղագիտական միավոր (դա Երկրից մինչև Արեգակ եղած միջին հեռավորությունն է` 1,5.108 կմ): Չնայած ժամանակի մեծ մասը Պլուտոնն Արեգակից ավելի հեռու է գտնվում, քան Նեպտունը, Պլուտոնի ուղեծրի ոչ մեծ մի հատված անցնում է Նեպտունի ուղեծրի ներսով:
Բացառությամբ Պլուտոնի՝ մյուս մոլորակների ուղեծրերը գտնվում են մոտավորապես նույն հարթության վրա, այնպես որ Արեգակնային համակարգը նման է հարթ սկավառակի: Պլուտոնի ուղեծիրը թեքված է 170-ով, և երբ այդ մոլորակը հատում է Նեպտունի ուղեծիրը, նրա ուղին անցնում է Նեպտունի վերևով, բայց այդ երկու մոլորակները չեն բախվում իրար: Տիեզերական ձգողության ուժն այնպես է գործում, որ որքան մոլորակը հեռու է Արեգակից, այնքան ավելի շատ ժամանակ է հարկավոր, որպեսզի մոլորակն Արեգակի շուրջը լրիվ պտույտ կատարի: Երկիրն այդ պտույտը կատարում է 1 տարում, Մերկուրին՝ 88 օրում, իսկ Պլուտոնը՝ 248 տարում: Մարսի վրա տարին տևում է գրեթե 2 անգամ ավելի երկար, քան Երկրի վրա: Մոլորակների չափերի հետ համեմատած՝ նրանց միջև եղած հեռավորությունները հսկայական են:
 |
|
Մոլորակների` Արեգակից ունեցած միջին հեռավորությունները և Արեգակի շուրջը նրանց պտտման պարբերությունները
|
Համեմատության համար պատկերացնենք, որ եթե Արեգակը լիներ ֆուտբոլի գնդակի չափ, ապա Երկիրը կլիներ ընդամենը կետի չափ և 30 մ հեռու կգտնվեր գնդակ-Արեգակից:
a.gyonjyan@mskh.am
Բարի գալուստ իմ մեդիամոլորակ 